В Театре на Липках состоялась премьера спектакля «Инцидент», созданного по сценарию Николаса Баэра к одноименному американскому фильму, поставленному Ларри Пирсом в 1967 году. Режиссер Наталия Кудрявцева, как сказано в анонсе, «віртуозно адаптувала гостроту сюжету та голлівудські мотиви твору для молодого українського глядача, залишивши головне та знівелювавши найбільш напружені акценти за допомогою театральних прийомів. Дуже важливим було наштовхнути аудиторію на потрібну думку, не шокувавши та не нашкодивши». Как и было задумано, постановка Кудрявцевой не шокировала и не навредила.
Когда: 22 марта, 19:00
Где: Театр на Липках (ул. Липская, 15/17)
Мистер и миссис Беккерман (Дмитрий Конык и Ольга Цицилинская) спускаются в метро с опаской, и это не зря
Два часа ночи. В вагоне нью-йоркского метро собираются пассажиры. Парень с девицей, которая сперва ломалась, но потом согласилась, и теперь они всю дорогу сосутся. Семья с маленькой дочкой – жена предлагала ехать на такси, но муж пожадничал. Пожилые супруги: он возмущен, что сын не помогает деньгами, она пытается его успокоить. Пара средних лет – у этих тоже какой-то конфликт. Мужчина, раньше с плачем разговаривавший по телефону, и гей, пытавшийся к нему подкатиться у турникетов. Двое чернокожих: надменный щеголь и робкая простушка. Двое военных, один из них с рукой на перевязи. Еще какой-то пьяница, который всю дорогу беспробудно дрыхнет.
По гриму можно понять, что Джоан Робинсон – афроамериканка. То, что ее муж Арнольд тоже черный, догадаться труднее
Первыми на сцене появляются Джо Ферроне и Арти Конноре, два хулигана с бутылками, циничными физиономиями и плохими манерами. Перед тем как спуститься в метро, они грабанули припозднившегося дядьку: затащили его в подворотню и отобрали восемь долларов – больше не было. Джо и Арти хотят поразвлечься, и вагон подземки становится для их пьяного куража идеальным местом. Одна из дверей не открывается, доступ к другой легко заблокировать. На полчаса Джо и Арти превращают дюжину пассажиров в заложников, придумывая свой способ поизмываться над каждым. При этом главным удовольствием для них становится безраздельная власть над жертвами, возможность вызвать в них животный страх и довести до предельного унижения.
Для школьного спектакля такое бы, пожалуй, сгодилось
В постановке Кудрявцевой сразу же привлекает внимание затейливо организованное пространство. Относительно небольшая площадка Малой сцены превратилась в вагон метро, расположенный чуть по диагонали, с рядами кресел, обращенными к зрителям. Персонажи появляются из двери в зал, с галерей второго этажа, из прохода-тоннеля. Заметно некоторое сходство между действующими лицами спектакля и фильма. Впрочем, оно и впрямь лишь некоторое: в постановке заняты молодые актеры, выпускники курса той же Кудрявцевой, среди них нет ни стариков, ни афроамериканцев. Поэтому первых изобразили при помощи старомодных нарядов, а вторым намазали лица чем-то приблизительно серым. Для школьного спектакля такое бы, пожалуй, сгодилось.
Одной из первых жертв Арти (слева, Сергей Гирич) и Джо (справа, Олег Воронько) становится Маккэн (Константин Аникьев)
Все основное из сценария Баэра режиссер действительно сохранила. «Инцидент» – это история о страхе и слабости, о том, как экстремальная ситуация выявляет худшие человеческие качества, о провальном принципе «моя хата с краю», из-за которого зло получает возможность торжествовать. Еще это напоминание о том, что проблема обычно решается не снизу, а сверху. Да, очень плохо, когда люди перед лицом опасности ведут себя по-скотски, но еще хуже, когда опасность считается нормой. Характерно, что самый нелепый вид в спектакле имеют возникающие в финале двое полицейских – они похожи на подростков, напяливших некое подобие формы, да еще и не по размеру. Впрочем, стоит заметить, что в фильме Пирса стражи порядка выглядят ничуть не лучше.
Пока Джо и Арти издеваются над робким геем Отисом, остальные пассажиры в ужасе занимаются своими делами
Почтеннейшую публику Театра на Липках шокировать не стоит
В начальной сцене «Инцидента» Джо и Арти немного брызгают из бутылок на зрителей в первом ряду и разок как бы дерзят одной из сидящих в зале дам. Я надеялся, что интерактивность этим не ограничится, но режиссер действительно решила, что почтеннейшую публику Театра на Липках шокировать не стоит. Когда два отморозка измываются над пассажирами, граница между сценой и залом, которую какой-нибудь молодой-радикальный режиссер наверняка бы рискнул преступить, остается незыблемой. Сами сцены насилия сделаны со всеми подобающими театральными условностями и особых эмоций не вызывают. В общем, спектакль получился старательный, осторожный и не слишком выразительный. Ну ладно, не школьный, но все-таки какой-то студенческий.